İnsanlar genelde ölümle hiç beklemedikleri bir anda, hiç beklemedikleri bir yerde karşılaşırlar. Allah (cc) bu gerçeği, "... Hiç kimse de, hangi yerdeöleceğini bilmez. Hiç şüphesiz Allah bilendir, haberdardır." (Lokman Suresi, 34) ayetiyle bildirilmektedir. Her insanın ölüm anı henüz doğmamışken kaderinde bellidir. Şu anda yaşayanların ve doğacak olan tüm insanların ne zaman ölecekleri bellidir. Bu gerçek Kuran-ı Kerim'de, "Sizi çamurdan yaratan, sonra bir ecel belirleyen O'dur. Adı konulmuş ecel, O'nun Katındadır..." (Enam Suresi, 2) ayetiyle haber verilmektedir.
İnsanların kendi ölüm anlarını bilmemeleri bir çoğunu gaflet içinde yaşamaya götüren sebeplerden biridir. Bütün hayatını gaflet içinde geçirip, gerçeklerden yüz çeviren bir insan, öleceği andan haberdar edilmiş olsa, hiç şüphesiz tavırlarında çok büyük değişiklikler yapmak isteyecektir.
Ölüm vaktinin bilinmemesi insanın dünyadaki imtihanının bir sırrıdır. Bunun bilincinde olan mümin her an ölecekmiş gibi ahiret yurdu için hazırlık yapar. Yüce Allah (cc)'ın tüm emir ve yasaklarını samimi bir şekilde, hayatının her anında yerine getirir.
İman etmeyen bir insan ise, Allah (cc) rızasının değil, nefsinin istekleri doğrultusunda yaşar. Öleceğini bilir, ancak ölümün ahirette ya sonsuz cehennem ya da sonsuz cennet yurdunda bir uyanış olduğunu kavrayamaz. Ölüm gaflet içindeki insanın zihninde, dünyada sahip olduğu maddi imkanlardan ve değerlerden uzaklaşarak, ebediyen onlardan ayrılmak düşüncesinden ibarettir. Bu nedenle de tüm bunlara tutkuyla bağlanır, ölüm kelimesini dahi duymak istemez. Ancak, her an hayatının sona ereceğini düşünmediği, ölüm üstünde tefekkür etmediği için, Allah (cc)'ın emir ve yasaklarını göz ardı eder ya da erteler. İbadet etmek için daha vakti olduğunu, yaşı ilerleyince yapacağını düşünür. Oysa ne kadar ömrü kaldığı konusunda hiçbir fikri yoktur. Hiçbir şeyin ölümü engellemesi ya da durdurması da söz konusu değildir. Kuran'da şöyle bildirilir:
De ki: "Elbette sizin kendisinden kaçtığınız ölüm, şüphesiz sizinle karşılaşıp-buluşacaktır. Sonra gaybı da, müşahede edilebileni de bilen (Allah)a döndürüleceksiniz; O da size yaptıklarınızı haber verecektir." (Cuma Suresi, 8)
İnsan her an ölebilir, bu gerçeği unutmaya ya da bu gerçekten kaçmaya çalışmak insanın gaflette olduğunun göstergesidir. Gaflet ise iman edenlerin şiddetle sakınması gereken bir durumdur.